Wykład dra Michała Jończyka „Zespół słabości” (Fraity Syndrome)

10 marca 2023

Zespół słabości inaczej zespół kruchości oznacza wyczerpanie się rezerw czynnościowych ( w reakcji na stres ), które prowadzą do zwiększonego ryzyka załamania się homeostazy ( równowagi ) i niepełnosprawności. Jest to zatem stan przejściowy między sprawnością i niepełnosprawnością niezależnie od współistniejących chorób. Czynnik stresowy zaburza homeostazę, czyli następuje choroba.

Stan słabości przejściowy.

W starzeniu się następuje stopniowe zmniejszanie się rezerw organizmu. Dla zespołu kruchości jest następstwem wzajemnych oddziaływań starzenia się współistniejących chorób, przyjmowania leków, stylu życia, czynników socjalnych, ekonomicznych, psychologicznych. Zespół ten definiuje się jako współistnienie co najmniej 3 z 5-ciu czynników:

– niezamierzona utrata wagi ciała ( co najmniej 5kg w ciągu roku );

– uczucie zmęczenia;

– osłabienie ( mierzone siłą uścisku dłoni )…

Sarkopenia

Zespół postępującej utraty mięśni szkieletowych i ich siły.

– utrata siły mięśniowej, postępuje szybciej niż utrata masy mięśniowej;

– efektem jest pogorszenie sprawności ruchowej, zwiększone ryzyko upadków;

– towarzyszy temu ryzyko niesprawności fizycznej, pogorszenie jakości życia i śmierć.

Uważa się, że masa mięśniowa zmniejsza się z każdym rokiem od 40 roku życia

Utrata włókien szybko kurczących się, które podatne są na zmęczenie. Tak więc z wiekiem maleje zdolność wykonywania dużego wysiłku w krótkim czasie.

Zapobieganie

– Dieta bogata w białko, witamina D3 ( 3000 jednostek);

Rehabilitacja:

-ćwiczenia oporowe najbardziej poprawiają przyrost beztłuszczowej masy ciała i zwiększenie siły mięśniowej;

– ćwiczenia wytrzymałościowe powodują zmniejszenie tłuszczowej masy ciała.

Kinezyprofilaktyka – trening zdrowotny zapobiegawczy

Kinezyterapia – trening zdrowotny leczniczy

Regularna aktywność fizyczna odgrywa rolę w profilaktyce chorób:

– sercowo-naczyniowych

– cukrzycy

– osteoporozie

– otyłości

– zaburzeniach lipidowych

Ruch powoduje ucisk i rozprężanie tkanki chrzęstnej stawowej, dzięki czemu, dochodzi do obmywania chrząstki przez maź stawową, która ją odświeża.

Regularna aktywność fizyczna działa obniżająco na ciśnienie, poprawia profil lipidowy, zmniejsza poziom glikemii, poprawia wydolność fizyczną, zmniejsza masę tłuszczową ciała.

Zalecenia WHO minimalnej aktywności fizycznej dla osób starszych.

-5 razy w tygodniu po 30 minut umiarkowanej aktywności fizycznej ( szybki marsz, taniec, praca w ogrodzie, spacer z psem)

lub

– 3 razy w tygodniu po 20 minut intensywnego wysiłku ( bieg, aerobik, szybkie pływanie, szybka jazda na rowerze ).

Kinezyterapia – leczenie ruchem

-Ćwiczenia bierne – osoby nieprzytomne z porażeniami, znacznymi niedowładami lub gdy ruch czynny jest przeciwwskazany. Prowadzi terapeuta lub urządzenie do ćwiczeń. Celem jest utrzymanie prawidłowego ruchu w stawie, odżywianie stawu, zapobieganie przykurczom.

-Ćwiczenia samo wspomagane przez chorego z wykorzystaniem zdrowej kończyny lub przyborów np. linki, bloczki;

– Ćwiczenia czynne w obciążaniu- na podwieszkach, w wodzie…

– Ćwiczenia czynne wolne – z pokonaniem oporu ćwiczonego odcinka;

– Ćwiczenia z oporem;

-Ćwiczenia wytrzymałościowe ( aerobowe ) jazda na rowerze ( także stacjonarnym ), marsze, Nordic Walking ( użycie aż 90 % masy mięśniowej;

– Rozgrzewka przed marszem, po treningu ćwiczenia rozciągające;

– Ćwiczenia koordynacyjne – poprawa koordynacji;

– Ćwiczenia równoważne, zapobieganie upadkom, Tai Chi, taniec ( tango);

-Ćwiczenia oddechowe – wdech przez nos, długi i spokojny wydech przez usta;

– Aktywacja przepony ( na palcach, nogi zgięte w biodrach i kolanach, stopy na podłodze) wdech nosem, wypychanie do góry brzucha z ułożoną na nim dłonią.

– Ćwiczenia zwiększające zakres ruchu – w zapobieganiu ( likwidacji przykurczu )

– Ćwiczenia lokomocji i nauki chodu ( np. po udarze ).

Chory leżący, nauka chodu

Etapy przebywania w łóżku:

– zmiana pozycji ciała, wzmacnianie mięśni kończyn i tułowia, utrzymanie i poprawa zakresu ruchu w stawie;

– etap pionizacji;

– etap ostatni – nauka chodu początkowa, ćwiczenia oddechowe;

– zaopatrzenie ortopedyczne, okulary, aparaty słuchowe.

Wykład zakończył się omówieniem chodzenia o kulach.

Dziękujemy panu doktorowi Michałowi Jończykowi za piękny i wyczerpujący wykład.

Test: Jadwiga Trawińska

Pokaż opcje odtwarzania

Data publikacji: 10 marca 2023