Rybacy nieszawscy

30 listopada 2017

Muzeum Ziemi Kujawskiej i Dobrzyńskiej oraz Muzeum Etnograficzne w Toruniu zapraszają na promocję książki Artura Trapszyca pt. Rybacy nieszawscy. Studium z dziejów grupy zawodowo-regionalnej rybaków nieszawskich w XX wieku. Spotkania promocyjne odbędą się w dniu 6 grudnia 2017 r. o godz. 12.00 w Muzeum Etnograficznym we Włocławku, przy ul. Bulwary 6 oraz w dniu 7 grudnia 2017 r. o godz. 15.00 w Muzeum Stanisława Noakowskiego w Nieszawie.


Głównymi bohaterami książki wydanej w 2017 r. przez Muzeum Etnograficzne w Toruniu, są rybacy nieszawscy. Grupa dotychczas słabo poznana i zaledwie wzmiankowana w polskiej literaturze etnologicznej. Praca, będąca wynikiem długoletnich badań nad rybołówstwem dolnej Wisły, prezentuje historię Nieszawiaków na przestrzeni XX w. Określając ich status grupowy, uwagę poświęcono powstaniu, rozwojowi oraz zmiennym zakresom znaczenia nazwy grupy. Procesy te oraz rola Nieszawiaków, jako grupy przekazującej wzorce kultury rybackiej z Kujaw na Pomorze, to wynik migracji, interakcji międzygrupowych, relacji kultura – natura oraz związków historii regionalnej z historią Polski.
Nieszawiacy, to grupa rybaków wiślanych, której nazwa pochodzi od Nieszawy, kujawskiego miasteczka położonego na 702 kilometrze rzeki między Toruniem a Włocławkiem. W ujęciu hydrologicznym jest to dolny bieg Wisły, a w geograficznym, odcinek kujawsko-dobrzyński. Do roku 1932 Nieszawa była siedzibą powiatu. Obecnie jest gminą miejską województwa kujawsko-pomorskiego.
Głównym celem pracy jest próba przedstawienia wizerunku grupy rybaków nieszawskich, która wyodrębniła się w toku migracji przebiegających w określonej niszy ekologicznej i w szczególnym okresie historycznym. Uwaga skoncentrowana jest na fragmencie dziejów rybołówstwa wiślanego, zamykającego się w ramach czasowych XX w. i obejmującego kujawsko-pomorski odcinek rzeki. Historię tę ukazano poprzez charakterystykę licznej i bardzo aktywnej grupy zawodowo-regionalnej, która w ostatnim stuleciu wywarła największy wpływ na obraz rybołówstwa dolnej Wisły, stanowiąc „awangardę” szerzej pojętej subkultury zawodowej rybaków wiślanych. W dziejach grupy, której nazwa i pochodzenie wywodzi się od miasta Nieszawy, skupiły się bowiem najważniejsze wątki charakterystyczne dla całego dwudziestowiecznego rybołówstwa na Wiśle. Jednym z nich były wędrówki rybackie (migracje), w których Nieszawiacy mieli udział największy, a one same stały się motywem przewodnim opisywanej historii.
W pracy przedstawiono bazę źródłową, metodologię oraz literaturę z zakresu rybołówstwa wiślanego i tematyki rzecznej. Omówiono problematykę ekologiczną w etnologii uwzględniając rolę wód w kształtowaniu oblicza kulturowego obszarów nadrzecznych. Zarysowano historię Nieszawy, skąd wywodzi się badana grupa i od której pochodzi jej nazwa. Po przedstawieniu środowiska przyrodniczego i kulturowego badanego obszaru, dokonano prezentacji Nieszawiaków. Książka zawiera bogaty materiał ikonograficzny.
W książce poświęcono nieco miejsca zagadnieniom współczesnego rybołówstwa wiślanego. Spróbowano przyjrzeć się jak funkcjonuje ono w mocno przeobrażonej po 1989 r., rzeczywistości społeczno-politycznej oraz podano przykłady stosowania, zazwyczaj mocno zmienionego, znaczenia nazwy grupowej Nieszawiacy.
Rozważania w książce skierowane są ku antropologii społecznej, zjawisk natury socjologicznej i ekologii. Autor umiejscawia je w narracyjnej „rzeczywistości” i odnosi ją do świata kultury materialnej. Uzupełniono je etnograficzną bazą, przedstawiając asortyment narzędzi i sposobów połowu, rybackie łodzie, małą architekturę, życie religijne i relikty zachowanej wśród rybaków magii myśliwskiej.

KUJAWSKA SZKOŁA WYŻSZA
WE WŁOCŁAWKU

Plac Wolności 1, 87-800 Włocławek

 

Godziny otwarcia rektoratu:

poniedziałek-czwartek 08.00-15.30
piątek 08.00-14.00

Ważne informacje:

KONTAKT

Biuro Rektora
Tel.: +48 660 713 891
Email: biurorektora@ksw.wloclawek.pl
ePUAP: /KSW_Wloclawek/SkrytkaESP

Zapisy na studia licencjackie i magisterskie
Tel. 660 714 884

Zapisy na studia podyplomowe
Tel. 660 716 709